OPIS BIBLIOGRAFICZNY i STRESZCZENIE OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH

[R1]Jakość życia rodzin dzieci z autyzmem a zespół wypalania sił u rodziców, Anna Ślifirczyk, (2012).
Przeprowadzone badania doprowadziły do opracowania następujących wniosków badawczych:
1. Rodzice dzieci chorych na autyzm borykają się z problemami takimi jak zdobywanie przez dziecko samodzielności, konieczność wykonywania zabiegów oraz trudności w nauce.
2. Jakość życia rodzin z dzieckiem chorym ulega największym zmianom w sferze kontaktów społecznych, socjalnej i w sferze somatycznej.
3. W percepcji rodzica jakość życia dzieci chorych na autyzm jest dobra w przeciwieństwie do rodziców, którzy ulegają wypaleniu sił.
4. Istnieją czynniki, które mają istotny wpływ na stopień wypalenia sił u rodziców, szczególnie istotny jest stres, smutek, zmęczenie, bezsenność.
5. Rodzice w trudnych sytuacjach kryzysowych wybierają efektywne style radzenia sobie w sytuacjach trudnych.
6. Wśród reakcji rodziców na denerwujące i stresujące zachowania dziecka dominuje próba pouczania i wyjaśnień.
7. Oczekiwania rodziców dzieci autystycznych dotyczą pogłębienia wiedzy w zakresie choroby, form terapii. Preferowaną formą pogłębienia wiedzy jest rozmowa indywidualna z edukatorem.
8. Istnieją różnice w postrzeganiu problemów rodziców dzieci autystycznych w wybranych krajach (Polska, Francja, Białoruś).
9. Poziom wiedzy pielęgniarek na temat autyzmu jest bardzo niski a pielęgniarka nie jest przygotowana do roli edukatora. Wskazane jest pogłębienie wiedzy przez pielęgniarki w zakresie autyzmu, form terapii, instytucji wspierających.

[R2] Analiza porównawcza obciążenia psychicznego wśród pielęgniarek pracujących na oddziałach zachowawczych i zabiegowych na podstawie trzech szpitali powiatowych województwa lubelskiego, Katarzyna Jańczuk, 2017.
1. Większość badanych znalazła się w grupie charakteryzującej się wysokim poziomem stresu.
2. Analiza subiektywnej oceny pracy wskazała wysoki poziom stresu wśród badanych pielęgniarek i pielęgniarzy. Czynnikami wywołującymi najwyższy poziom stresu wśród pielęgniarek i pielęgniarzy są: kontakty społeczne, poczucie zagrożenia, poczucie odpowiedzialności oraz brak nagród w pracy.
3. Wykazano istotny wpływ miejsca pracy na poziom odczuwanego stresu.
4. Osobowość stresowa typu D występuje u prawie połowy badanych pielęgniarek i położnych.
5. Stwierdzono wpływ poziomu odczuwanego stresu na każdy z analizowanych obszarów wypalenia zawodowego.
6. Wskazano metody przeciwdziałania skutkom stresu w celu lepszej motywacji i wydolności pracowników.
7. Zwrócono uwagę na problem wypalenia zawodowego w aspekcie zapobiegania oraz wdrożono program profilaktyczny w grupie zawodowej pielęgniarek.

[R3] Empatia a wypalenie zawodowe u ratowników medycznych., Martyna Krukowska, 2017.
Przeprowadzone badania doprowadziły do opracowania następujących wniosków badawczych:
1. Praca ratowników medycznych charakteryzuje się wysokim poziomem stresu. Czynnikami szczególnie wzmagającymi stres są poczucie psychicznego obciążenia pracą, brak nagród w pracy i poczucie niepewności wywoływane organizacją pracy.
2. Niemal co czwarty z badanych osiągnął wysoki poziom natężenia odczuwanego stresu na przestrzeni ostatniego miesiąca.
3. Wśród badanych najchętniej wykorzystywaną strategią radzenia sobie ze stresem są: aktywne radzenie sobie, planowanie oraz pozytywne przetwarzanie, najrzadziej zaś zażywanie substancji psychoaktywnych.
4. Ratownicy medyczni charakteryzują się przeciętnym poziomem wypalenia zawodowego. Najwyższe wskaźniki odnotowano w kategorii poczucia braku skuteczności zawodowej oraz braku zaangażowania w relacje z klientami. Istotnie wyższym poziomem poczucia braku skuteczności cechują się pracownicy pogotowia.
5. Prawie ¾ badanych posiada przeciętny poziom inteligencji emocjonalnej, tylko 13,2% posiada wyniki wysokie, przy czym kobiety posiadają istotnie wyższe wyniki ogólnego poziomu inteligencji emocjonalnej.
6. Pracownicy szpitalnego oddziału ratunkowego charakteryzują się istotnie wyższymi wartościami poziomu inteligencji emocjonalnej.
7. U badanych wraz ze wzrostem natężenia stresu wzrasta częstość stosowania strategii radzenia sobie, a także strategie nakierowane na bezradność i zachowania unikowe. Strategie skierowane na aktywne radzenie sobie są wybierane w sytuacji spadku natężenia stresu.
8. U badanych ratowników zaobserwowano zależności pomiędzy strategiami radzenia sobie ze stresem a wypaleniem zawodowym. Wraz ze wzrostem zaprzestania działań wzrasta poczucia braku skuteczności zawodowej.
9. Inteligencja emocjonalna wpływa na poziom odczuwanego stresu u badanej grupy, im jest wyższa tym odczuwany stres jest niższy.
10. Zauważono istotny wpływ poziomu inteligencji emocjonalnej na poziom wypalenia zawodowego, na niekorzyść osób w grupie z niską IE. Zależności takich nie zaobserwowano wśród zatrudnionych w szpitalnych oddziałach ratunkowych.
11. U badanych ratowników medycznych wykryto zależność, że w przypadku wzrostu wartości stresorów wzrasta nasilenie wypalenia zawodowego a w przypadku wzrostu poziomu inteligencji emocjonalnej mamy do czynienia z sytuacją odwrotną.

[R4] Zapobieganie i radzenie sobie ze stresem i wypaleniem zawodowym członków zespołu transplantacyjnego, Paweł Piszcz, 2019. Przeprowadzone badania doprowadziły do wdrożenia w placówkach działań sprzyjających:
1. Systematycznemu monitorowaniu potencjalnych stresorów oraz stanu zdrowia psychicznego pracowników.
2. Sukcesywnemu usuwaniu/modyfikowaniu stresorów.
3. Poprawie wzajemnych relacji pracowników.
4. Zapobieganiu nawarstwianiu się konfliktów w pracy.
5. Wprowadzeniu korzystnego planu pracy na poszczególnych stanowiskach.
6. Jasnemu określaniu obowiązków zawodowych.
7. Wprowadzeniu sprawiedliwych zasad zarządzania.
8. Wdrożeniu adekwatnego do wkładu pracy systemu nagradzania.
9. Wprowadzeniu dodatkowych dni wolnych od pracy albo przerw w pracy umożliwiających regenerację sił.
10. Włączeniu pracowników w planowanie ich rozwoju zawodowego.
11. Stwarzaniu pracownikom możliwości udziału w szkoleniach wewnętrznych i zewnętrznych na temat stresu, wypalenia zawodowego i ich pokonywania.

[R5] Stres w pracy oraz wypalenie zawodowe wśród funkcjonariuszy policji, państwowej straży pożarnej i pracowników pogotowia ratunkowego, Marcin Ślifirczyk, 2021.
Przeprowadzone badania doprowadziły do opracowania następujących wniosków badawczych:
1. Wszystkie badane grupy zawodowe były obarczone ryzykiem wypalenia zawodowego, w tym w największym stopniu odczuwali to policjanci, a w najniższym strażacy.
2. Najwyższy istotny statystycznie wpływ na stopień wypalenia zawodowego wystąpił w grupie policjantów, następnie u ratowników medycznych, najniższy u strażaków.
3. Wykazano korelacje z długością stażu pracy – im dłuższy okres zatrudnienia tym większe ryzyko wypalenia zawodowego oraz z płcią – bardziej narażone na wypalenie zawodowe były kobiety.
4. Czynniki takie jak wykonywany zawód, miejsce zamieszkania czy też status materialny miały istotny wpływ na poziom odczuwanego stresu.
5. Respondenci prezentowali wysoki poziom stylu skoncentrowania na zadaniu w radzeniu sobie ze stresem.
6. Wykazano istotną statystycznie zależność pomiędzy wykonywanym zawodem a sposobem odreagowywania stresu jedynie w dwóch przypadkach – podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz utrzymywania kontaktów towarzyskich.
7. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych, jako technikę eliminującą stres, istotnie częściej stosowali strażacy i ratownicy medyczni, w odróżnieniu do policjantów, a utrzymywanie kontaktów towarzyskich – strażacy oraz policjanci w odniesieniu do ratowników medycznych.
8. Istotnie statystycznie wyższy poziom własnej skuteczności prezentowali badani z wykształceniem wyższym, w stosunku do badanych z wykształceniem średnim.
9. Wszyscy respondenci wykazywali dużą silę konieczną do zainicjowania działania, przy czym wyższy policjanci, w stosunku do pozostałych badanych.
10. Istotnie statystycznie wyższy poziom wyczerpania psychofizycznego, wykazywali policjanci.

CHARAKTERYSTYKA WPŁYWU DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ, W TYM KTÓREJ WYNIKI SĄ PRZEDMIOTEM KOMERCJALIZACJI, ZE WSKAZANIEM ZWIĄZKU MIĘDZY DZIAŁALNOŚCIĄ NAUKOWĄ A TYM WPŁYWEM ORAZ GRUPY SPOŁECZNEJ BĘDĄCEJ BENEFICJENTEM TEGO WPŁYWU I OBSZARU, NA KTÓRY DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA MA NAJWIĘKSZY WPŁYW

W ramach rozwiązania problemów pielęgniarek zatrudnionych w ABM NZOZ w Piszczacu oraz w Przychodni Lekarzy Rodzinnych- ESKULAP w Łosicach zastosowaliśmy nasze innowacyjne rozwiązania, które wpłynęły na podniesienie świadomości w zakresie zdrowia publicznego, edukacji, w zakresie rozwiązywania problemów wynikających z opieki nad dzieckiem z autyzmem, motywacji rodziców, dostarczenia wiedzy oraz umiejętności pozwalających na ciągłe monitorowanie stanu zdrowia i rozwoju dziecka umożliwiającego prowadzenie aktywności życiowej, zabezpieczającej przed wykluczeniem społecznym rodziców dzieci chorych na autyzm. [S1, S6].

Prowadzona współpraca o zasięgu regionalnym z Przychodnią LEKARZY RODZINNYCH „ESKULAP” przyniosła konkretne implikacje naukowe. Efektem przeprowadzonych badań było zmniejszenie wśród pracujących w przychodni pielęgniarek ryzyka wypalania zawodowego oraz narażenia na stres obecny w miejscu pracy, poprzez wdrożenie w Przychodni ESCULAP w Łosicach programu „Uniknij wypalenia zawodowego”, na które składało się prawidłowe dopasowanie typu osobowości do wykonywanej pracy. [S1].

W ramach prowadzonych działań naukowych o charakterze regionalnym, warto wskazać na działania w ramach współpracy z Przedsiębiorstwem Handlowo Usługowym Grzegorz Chotnicki, Paweł Chotnicki, z siedzibą w Łosicach (woj. mazowieckie). Przeprowadzone badania naukowe w tematyce stresu i wypalenia zawodowego istotnie wpłynęły na wzrost świadomości dotyczący zdrowia psychicznego, higieny oraz profilaktyki związanej ze stresem i wypaleniem zawodowym wśród pracowników przedsiębiorstwa. Wyniki badań znacząco wpłynęły na podniesienie świadomości higieny i profilaktyki związanej ze stresem i wypaleniem zawodowym w miejscy pracy. Umożliwiły zastosowanie działań zmniejszających oddziaływanie stresu, podniosły umiejętność radzenia sobie z nim oraz zmniejszyły ryzyko rozwoju wypalenia zawodowego oraz narażenia na stres. [S2].

W ramach prowadzonych działań naukowych, warto wspomnieć również o działaniach i współpracy o charakterze lokalnym w ramach współpracy i badań nad stresem i wypalaniem zawodowym jakie realizowane były z Kancelarią Adwokacką, Urszula Chorąży, ul. Prosta 17, 21-500 Biała Podlaska. W wyniku współpracy i prowadzonych badań naukowych z Kancelarią Adwokacką w Białej Podlaskiej powstały dokonania mające istotne znaczenie w obszarze ochrony zdrowia. Obciążenie pracą oraz stres występujący w zawodzie adwokata w znaczący sposób doprowadza do spadku motywacji, produktywności, efektywności i niezadowolenia z pracy Powyższe czynniki pozwoliły na podniesienie świadomości higieny i profilaktyki związanej ze stresem i wypaleniem zawodowym wśród pracowników kancelarii w ich miejscu pracy. [S3].

W ramach prowadzonych działań naukowych, warto wspomnieć o współpracy naukowej prowadzonej we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury (Biała Podlaska). Wyniki badań w GOK Biała Podlaska zostały wykorzystane przez pracowników i kierowników do zapoznania się z problemem, który w obecnych czasach dotyka coraz więcej osób pracujących i zarządzających ludźmi oraz pogłębienia wiedzy i świadomości odnośnie stresu i wypalenia zawodowego w ich miejscu pracy. Przeprowadzone badania wykazały, że zbyt duże obciążenie pracą może w znaczący sposób doprowadzić do spadku motywacji, produktywności, efektywności, niezadowolenia z pracy i konfliktów. [S4].

W ramach prowadzonych działań naukowych, warto wspomnieć o współpracy naukowej prowadzonej z „ETERNITE Poznaj Podlasie” (Siemiatycze). Przeprowadzone badania wykorzystane przez pracowników i kierowników kompleksu wypoczynkowego pozwoliły na zidentyfikowanie problemów występujących w pracy. Zwrócono uwagę na takie elementy jak: niedopasowanie typu osobowości do wykonywanej pracy, nieodpowiednie kwalifikacje, brak szkoleń, brak odpowiedniej motywacji finansowej oraz brak możliwości wypoczynku i regeneracji. [S5].